Cezeri, İslam dünyasının önde gelen bilim adamlarından biridir. Tam adı İsmail bin er-Rezzaz el-Cezeri olan bu bilim insanı, 1136 yılında bugünkü Azerbaycan sınırları içindeki Cizre kentinde doğmuştur. Cezeri, bilim, matematik ve mühendislik konularında yaptığı çalışmalarla önemli bir miras bırakmıştır.
Cezeri‘nin en önemli çalışmaları arasında otomatik makineler ve robotlar üzerine yazdığı kitaplar yer alır. Bu kitaplar, günümüzde de hala önemli bir kaynak olarak kullanılmaktadır. İslam dünyasında otomatik makinelerin ilk kez kullanımı, Cezeri‘nin keşfi sayesinde gerçekleşmiştir. Cezeri, otomatik makineler ve robotlar konusunda yazdığı kitaplarında, insan eliyle yapılacak işlerin nasıl makinelere aktarılacağını anlatmıştır. Ayrıca, suyun kullanımı ve hidrolik makineler gibi konular da Cezeri‘nin ilgi alanları arasındadır.
Cezeri, yazdığı kitapların yanı sıra, kendisi de bir mühendis ve icatçıdır. Çalışmaları arasında çeşitli makinelerin yapımı ve tasarımı bulunmaktadır. İlk kez kullanılan birçok cihazın da mucidi olan Cezeri, zamanının ileri düşünen bir bilim adamı olarak tanınmaktadır.
Cezeri‘nin çalışmaları, İslam dünyasında ve Avrupa’da geniş bir etki yaratmıştır. Avrupa’da, Cezeri’nin eserleri Latinceye çevrilerek okunmuş ve özellikle Rönesans dönemi Avrupa’sında büyük bir etkiye sahip olmuştur. Ayrıca, Cezeri’nin çalışmaları, batı dünyasında otomatik makinelerin gelişiminde önemli bir rol oynamıştır.
Cezeri’nin çalışmaları, bilim tarihi açısından büyük bir öneme sahiptir. İslam dünyasında ve Avrupa’da bilim ve teknolojinin gelişimine önemli katkılarda bulunmuş olan Cezeri, aynı zamanda birçok yeniliğin de mucidi olmuştur. Yazdığı kitaplar, günümüzde de birçok bilim insanı tarafından referans alınmaktadır.
